K! Cresovia

Dekiel Cresovii - vide Poszukiwania. Nazwa:
Polska Akademicka Korporacja “Cresovia”
Siedziba:
Wilno
Data powstania:
grudzień 1926 r.
Barwy:
bordowa – seledynowa – złota
Dewiza:
„W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele”

Rys historyczny

Wizytówka Cresovii, połowa lat 30-tych.

Cresovia powstała w grudniu 1926 r. Członkami byli studenci pochodzący głównie z Wileńszczyzny. Za cel stawiała sobie pracę społeczną w porozumieniu z Polską Macierzą Szkolną.

Prawd. ślub jednego z członków Cresovii, Wilno ok. 1935 r.

Dnia 28 VI 1927 r. Cresovia została przyjęta do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: 28 VI 1927 r.). Kandydowała pod opieką Konwentu Polonia. Prawa członka rzeczywistego Związku uzyskała 25 VI 1928 r. Dnia 29 października 1930 r. wystąpiła ze Związku w związku ze sporem dotyczącym bojkotu przez korporacje związkowe rządowych (sanacyjnych) uroczystości odzyskania Wilna. W 1932 r. należała do grupy korporacji, które stworzyły sanacyjny związek międzykorporacyjny - Federację Polskich Korporacji Akademickich. W 1938 r. wróciła do Związku Polskich Korporacji Akademickich.

Prezydium Cresovii, Wilno 1931 r.Prezydium Cresovii, Wilno ok. 1931 r.

Kuratorem Cresovii z ramienia Uniwersytetu był prof. Franciszek Bossowski, a kolejne siedziby Korporacji mieściły się przy: ul. Wielkiej 15/4 (1928), ul. Dominikańskiej 13 (15?), ul. Bonifraterskiej 8/9, ul. Sierakowskiego 25/9 (1935/36) oraz ul. Uniwersyteckiej 6/8 lok. 8 (1938).

Całkowita ustalona, choć niekompletna, imienna lista członków obejmuje 69 nazwisk, w tym 11 członków honorowych.

Po wojnie odbywały się spotkania niewielkiej grupy członków Korporacji.

Lista członków

Poniższa, niekompletna lista członków Cresovii Vilnensis obejmuje niemal 70 nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).

Członkowie honorowi

    Ks. bp Władysław Bandurski, Wilno 1931 r. (?).

  1. Władysław Bandurski, (25 maja 1865 w Sokalu - 6 marca 1932 w Wilnie) absolwent Gimnazjum we Lwowie, dr teologii i filozofii Uniwersytetu we Lwowie, od 1906 biskup, sufragan archidiecezji lwowskiej i rektor seminarium, patron niepodległościowych organizacji Drużyn strzeleckich, Zarzewia, a później Legionów, od 1919 biskup polowy WP i od 1920 Wojska Litwy Środkowej, gen. dywizji, od 1931 Filister honorowy Cresovii Vilnensis, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi, pochowany w katedrze w Wilnie

  2. Franciszek Bossowski, (12 kwietnia 1879 w Stryszawie - wiosną 1940 w Krakowie) specjalista w dziedzinie prawa rzymskiego, cywilnego i historii prawa polskiego, od 1920 prof. prawa rzymskiego USB, kurator i Filister honorowy Cresovii, prezes Koła Filistrów, zamordowany w ulicznej łapance niedaleko ul. Kanoniczej w 1940
  3. Jerzy Dąbrowski, (29 kwietnia 1889 w Suwałkach - 17 grudnia 1940 w Mińsku) herbu Junosza, ps. “Łupaszka”, s. Adolfa i Leontyny z Kozłowskich, absolwent Szkoły Realnej w Wyborgu, student Instytutu Mierniczego w Moskwie, w czasie I wojny światowej w armii rosyjskiej, a następnie w I Korpusie Polskim gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego 1918, oddziałach Samoobrony Wileńskiej gen. Władysława Wejtko, prowadził walkę partyzancką przeciw bolszewikom na Litwie i Białorusi, później w WP i Wojsku Litwy Środkowej 1920, od 1931 Filister honorowy Cresovii Vilnensis, ppłk, w wojnie obronnej 1939 w 110 Rezerwowego Pułku Ułanów, po zajęciu Litwy przez ZSRR aresztowany 1940 przez NKWD, skazany na śmierć i stracony
  4. Władysław Dziewulski, 2 września 1878 w Warszawie - 6 lutego 1962 w Toruniu) s. Eugeniusza i Anieli z d. Krauze, astronom, prof. 1920-41 i rektor USB, dyrektor uniwersyteckiego obserwatorium astronomicznego, Filister honorowy Cresovii Vilnensis, po wojnie organizator, prof. i pierwszy prorektor UMK, współzałożyciel Obserwatorium Astronomicznego UMK w Piwnicach pod Toruniem, członek PAU 1932, PAN 1952, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 1909, współzałożyciel i pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Towarzystwa Naukowego w Toruniu i Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w Londynie, jego imieniem nazwano planetarium w Toruniu oraz jeden z księżycowych kraterów (”Dziewulski”)
  5. Stefan Ehrenkreutz, (13 października 1880 w Łowiczu - 20 lipca 1945 w Wilnie) s. Paulina Władysław i Joanny Emilii z d. Daneckiej, historyk prawa, prof. i ostatni rektor 1939 USB, organizator i prezes zarządu Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie, Filister honorowy Cresovii Vilnensis, działacz polityczny Polskiej Partii Socjalistycznej, związany z sanacją, senator III i IV kadencji 1930-38, podczas wojny kierował konspiracyjnym Uniwersytetem Wileńskim, aresztowany przez NKWD 1944, zmarł w szpitalu więziennym z wyczerpania
  6. Józef Bogusław Gallot, (19 marca 1893 w miejsc. Ostrowy Górnicze [obecnie dzielnica Sosnowca] - 12 grudnia 1949 w Katowicach) s. Franciszka i Konstancji z d. Grochla, absolwent Instytutu Technologicznego w Charkowie, zawiadowca Huty “Puszkin” 1918, w II RP dyrektor tejże Huty “Staszic”, Okręgowy Inspektor IX Okręgu Inspekcji Pracy w Katowicach 1928-31, wiceminister przemysłu i handlu 1932, robót publicznych, komunikacji 1933, Filister honorowy Cresovii Vilnensis, w czasie wojny w Wielkiej Brytanii, po wojnie wrócił do kraju, pochowany na Cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach
  7. Kowalski, starosta grodzki, Filister honorowy Cresovii Viln.
  8. Orciuch, kpt., Filister honorowy Cresovii Vilnensis [być może Piotr Orciuch (14 sierpnia 1895 - ) por. piechoty]
  9. Edward Peczke, inż., naczelnik Wydziału Mechanicznego Wileńskiej Dyrekcji Kolei Państwowej, Filister honorowy Cresovii Vilnensis
  10. Edward Ratyński, prezes Izby Skarbowej, Filister honorowy Cresovii Vilnensis
  11. Bronisław Nikodem Rydzewski, (3 kwietnia 1884 w Wilnie - 16 września 1945 w Otwocku) s. Władysława i Jadwigi z d. Konoplańska, geolog, prof. USB, senator RP z ramienia BBWR, Filister honorowy Cresovii Vilnensis, pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie (zob. Zbigniew J. Wójcik, Rydzewski Bronisław Nikodem (1884-1945), (w:), Polski Słownik Biograficzny, t. 33, ss. 443-446)

Członkowie rzeczywiści

  1. Antoni Alchimowicz, założyciel Cresovii, prawnik, sędzia
  2. Antoni (Dionizy) Bednarek, sekretarz 1931

    Henryk Biełuński, 1936 r.

  3. Henryk Biełuński, (17 stycznia 1907 w Wilnie - 3 lipca 1983 w Szczecinie) uczeń Gimnazjum Zygmunta Augusta w Wilnie, absolwent Szkoły Specjalistów Morskich (specjalność sternik-sygnalista na torpedowcach), student i absolwent prawa USB 1932-37, prezes 1937, członek Zarządu Koła Prawników 1935/36, po studiach asesor w Bydgoszczy, żołnierz wileńskiej AK i uczestnik akcji “Burza”, po wojnie w Szczecinie, organizator kolejnictwa na Pomorzu Zachodnim, naczelnik Wydziału Zasobów, a następnie Zaopatrzenia Materiałowo-Technicznego, pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, odznaczony m.in. Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim OOP, odznaką “Przodujący Kolejarz” i złotą odznaką “Gryfa Pomorskiego”

    Władysław Bortnowski, 1937 r.

  4. Władysław Bortnowski, (21 lipca 1913 w Kisłowodzku - 30 września 1987 w Łodzi) olderman 1934, 1935, 1936/37 i 1937, członek Komisji Rewizyjnej Bratniej Pomocy USB 1936/37, prezes Akademickiego Związku Ziem Północno-Wschodnich 1938/39, działacz Myśli Mocarstwowej, historyk wojskowości i stosunków polsko-rosyjskich, wykładowca UŁ, doktorat 1958, habilitacja 1964, profesura 1979, dyrektor Instytutu Historii UŁ 1981-83

  5. Stanisław Bukraba, założyciel Cresovii, olderman 1928, lekarz
  6. Stanisław Butkiewicz, założyciel Cresovii, członek Zarządu Akademickiego Koła Oszmianian, prawnik
  7. Edward Chmielewski, założyciel Cresovii, prezes 1929, 1931 i 1932/32, wiceprezes Bratniej Pomocy USB 1931/32
  8. Cholewa, (?)
  9. Władysław Cynkutis, olderman 1933/34
  10. Władysław Cyronek, (1900-1969) założyciel Cresovii, sekretarz 1928, farmaceuta
  11. Kejetan Drozd, żołnierz AK, prawnik, adwokat
  12. Aleksander Dubrowski, założyciel Cresovii, członek Zarządu Koła Prawników 1935/36, prawnik, adwokat
  13. Władysław Gajewski - Burak, (1918-2002) wiceprezes Myśli Mocarstwowej 1937, red. “Traktu Batorego”, prawnik, adwokat
  14. Henryk Głąbik, sekretarz 1935, lekarz
  15. A. Karpiński, wiceprezes 1932
  16. Bohdan Kawecki, (1905 w Petersburgu - 16 października 1978 w Nowym Jorku) założyciel Cresovii, wiceprezes 1928, prawnik, prokurator, autor książki “Z wędrówek wileńskiego prokuratora” (Londyn 1977)
  17. Benedykt Kieńć, ( - po 1983) wiceprezes Koła Prawników 1934/35 i prezes 1935/36, kierownik Okręgu Wileńskiego ZMP, poseł OZN, prawnik
  18. Stanisław Kijowski, olderman 1929/30
  19. Kołotko, sekretarz 1937
  20. Wiktor Komorowski, wiceprezes 1931/32, członek Zarządu Bratniej Pomocy USB 1931/32 i prezes 1932 oraz 1933, prawnik, adwokat
  21. Jan Kostrowicki, założyciel Cresovii, wiceprezes 1929/30, członek Zarządu Bratniej Pomocy USB 1929/30, prawnik, adwokat

    Tymoteusz Kowalewicz, ok. 1931 r.

  22. Tymoteusz Kowalewicz, (14 czerwca 1908 we Włocławku - 14 listopada 1956 we Włocławku) s. Władysława i Anieli z d. Szadkowska, student i absolwent chemii USB, sekretarz 1930/31, po powstaniu warszawskim wywieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, po wojnie pracował jako chemik w Fabryce Farb i Lakierów “Nobiles” we Włocławku, właściciel wielu patentów w zakresie produkcji lakierów, odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką “racjonalizatora produkcji”, pochowany na cmentarzu komunalnym przy ul. Chopina we Włocławku

    Czesław Kozłowski, 1931 r.

  23. Czesław Karol Kozłowski, (7 czerwca 1907 w maj. Końcowizna w woj. białostockim - 12 kwietnia 1972 we Włocławku) s. Feliksa Baltazara i Klementyny z Szyndlarskich, uczeń i absolwent Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie 1917-28, student i absolwent prawa USB 1928-33, wiceprezes 1931, olderman 1931/32 i 1932, ppor. rez., po studiach kierownik Urzędu Akcyzowego w Głębokiem w pow. dziśnieńskim w woj. wileńskim, członek Wileńskiego Towarzystwa Cyklistów i Motocyklistów, założyciel oddziału WTCM w Głębokiem, w czasie okupacji w AK, awansowany na stopień porucznika, w oddziale rtm. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” (późniejsza V Brygada Wileńska AK) 1943-44, w tym członek sztabu, zastępca komendanta, oficer sądowy-przewodniczący sądu wojskowego V Brygady, dowódca IV szwadronu, w 1944 aresztowany w Białymstoku i przekazany Sowietom, więziony w obozie w Stalinogorsku, gdzie pracował w kopalni węgla, a następnie w obozie w Brześciu Litewskim, skąd w 1946 został przewieziony do Polski i zwolniony, osiadł we Włocławku, pracownik Urządu Akcyzowego we Włocławku, następnie Polskiego Związku Motorowego we Włocławku oraz Technicznej Obsługi Samochodów - TOS we Włocławku, pochowany na cmentarzu komunalnym przy Aleji Fryderyka Chopina 3 we Włocławku

  24. Aleksander Krajza, wiceprezes 1933 i 1933/34, prawnik, zginął w ZSRR
  25. Witold Krasowski, prezes Myśli Mocarstwowej 1932 i 1933, inspektor Okręgu Wileńskiego MM, członek Komisji Rewizyjnej Koła Prawników 1932/33, red. “Wieści Akademickich” oraz “Tygodnia Akademickiego” w wileńskim “Słowie”
  26. Witold Krebski, założyciel Cresovii
  27. Witold Krzyżanowski, założyciel Cresovii
  28. Leon Łabuński, (1914 na Łotwie (?) -1994), prawnik
  29. Witold Małachowski-Nałęcz, prezes 1929/30

    Władysław Markiewicz, 1937 r.

  30. Władysław Markiewicz, olderman 1938/39

  31. Tadeusz Mazowiecki-Dołęga, (3 października 1907 w Łodzi - 1940 w Katyniu) s. Aleksandra i Weroniki z Urbańskich, absolwent Gimnazjum w Pyzdrach 1928, student prawa USB, olderman 1933, wiceprezes 1934, wiceprezes Koła Prawników 1933/34, działacz Myśli Mocarstwowej, dziennikarz, por. rez., przydzielony do 85 Pułku Piechoty, w niewoli sowieckiej, zamordowany przez NKWD
  32. Zygmunt Morawski, wiceprezes 1938/39
  33. Antoni Montwiłł, (1904-1961) założyciel Cresovii, lekarz w Pruszkowie
  34. Zenon Naumowicz,
  35. Józef Obuchowicz, sekretarz 1931/32, członek Zarządu Bratniej Pomocy USB 1931/32, prezes 1933/34, 1934 i 1935, członek Komisji Rewizyjnej Bratniej Pomocy USB 1934/35, działacz LM, lekarz
  36. Franciszek Onichowski,
  37. P. Orciuch, prezes 1931

    Zygmunt Pysiak, 1939 r.

  38. Zygmunt Pysiak, (30 stycznia 1910 w Kielcach -2005), prawnik, adwokat

  39. Pytlak, wiceprezes 1937
  40. Zygmunt Rydlewski, sekretarz 1938/39
  41. Czesław Rydzewski,
  42. Władysław Ryńca, ( -1975) sekretarz 1932, sekretarz Bratniej Pomocy USB 1931/32, prezes Akademickiego Koła Zagłębian i Ślązaków 1931/32, prezes Legionu Młodych 1934, działacz i członek Zarządu Odrodzenia, kierował Związkiem Młodej Polskim (młodzieżówka Obozu Zjednoczenia Narodowego) w Wilnie,
  43. Władysław Sadowski,
  44. Wieńczysław Sajkowski, założyciel Cresovii, prezes 1928
  45. Bolesław Skoczkowski, ( - 1941-44 w Ponarach) prezes 1938/39, por. AK, zamordowany
  46. Adam Skut, s. Władysława i Zofii, założyciel Cresovii, absolwent prawa, po wojnie dyrektor w Banku PKO w Warszawie
  47. Piotr Skwarczyński, ( - 1939-45) zamordowany przez Gestapo
  48. Edward Sokołowski, (1909 w Nikolsku - 1972 w Warszawie) student historii i prawa USB, sekretarz 1933/34
  49. Konstanty Szychowski, wiceprezes Grupy Akademickiej Myśli Mocarstwowej 1935/36, kierownik Okręgu Wileńskiego ZMP, red. “Tygodnia Akademickiego” w wileńskim “Słowie”, red. “Słowa”, żołnierz AK, zabity w walce
  50. Józef Trzeciak, prezes 1930/31, olderman 1931
  51. Wincenty Tymański, ( - 1939-45) sekretarz 1933, prezes 1936/37, prawnik, zabity koło Lidy w czasie zamachu partyzanckiego na pociąg
  52. Bohdan Wendorff, (?), prawd. tożsamy z Bohdanem Wendorffem z Konwentu Polonia
  53. Antoni Wojskiewicz, założyciel Cresovii, ppłk
  54. Piotr Wróbel,
  55. Edward Wyrostkiewicz, wiceprezes 1935, prezes
  56. Jarosław Zielecki, sekretarz 1929/30, wiceprezes 1930/31
  57. Władysław Zieralski,
  58. Stanisław Zyłło, sekraterz 1934

Listę członków opracowano na podstawie:

1) Zbigniew Kuczyński (uzupełnienie Krzysztof Adam Tyszka), Lista członków Polskiej Korporacji Akademickiej Cresovia Vilnensis (Wilno), (w:) Polskie Korporacje Akademickie 1997, nr 15, s. 34 i n.,
2) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
3) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków Korporacji Cresovia Vilnensis.

Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 16 VII 2010 r.
Ostatnia zmiana: 2 XI 2024 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Polska Akademicka Korporacja “Cresovia” (Wilno), (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 2 XI 2024 r.

O Archiwum  |  Muzeum Korporacyjne  |  Aktualności  |  Kontakt  |   English © Archiwum Korporacyjne     Nota prawna  |  Mapa serwisu  | 
Szukaj    »
created by { re.PUBLIK }