K! Demetria

Dekiel Mariana Przewoskiego. Nazwa:
Konwent “Demetria” - Korporacja Studentów Wydziału Rolniczo-Leśnego Uniwersytetu Poznańskiego
Siedziba:
Poznań
Data powstania:
25 II 1931 r.
Barwy:
zielona – czarna – złota (symbolika barw: zieleń lasów, czerń ziemi, złoto godność rycerska)
Dewiza:
„Per Deum et naturam ad Reipublicae laudem”, („Przez Boga i naturę do chwały Rzeczypospolitej”)

Rys historyczny

Biuletyn Demetrii (w centralnej części widoczny herb korporacji), 1938 r.

Demetria należała do najmłodszych korporacji poznańskich. Została założona 25 II 1931 r. przez studentów rolnictwa i leśnictwa “celem przełamania rażącej bierności i obojętności do życia społeczno-akademickiego słuchaczy Wydziału Rolniczo-Leśnego” Uniwersytetu. Inicjatorem założenia korporacji był ks. Ludwik Niedbał, duchowny – jak pisano – “duszą i ciałem oddany wielkopolskiemu łowiectwu”. Dnia 20 III 1931 r. Senat UP zalegalizował Demetrię, przy czym kuratorem z ramienia Senatu wyznaczono prof. Konstantego Steckiego, którego później zastąpił na tym stanowisku prof. Edmund Lubicz-Niezabitowski.

Dnia 27 IV 1932 r. Demetria została przyjęta do Związku Polskich Korporacji Akademickich na członka kandydującego (data starszeństwa związkowego: 27 IV 1932 r.). Kandydowała pod opieką K! Silesia. Prawa członka rzeczywistego Związku uzyskała w 1934 r. (7 VI 1932 r. ?). Koło Filistrów powstało 19 II 1932 r.

I Międzykorporacyjne Zawody Strzeleckie na Szelągu, Poznań 1935 r.

Demetria była korporacją wydziałową, co wpływało także na kierunek jej działalności. Nakładała “na swoich członków - po ukończeniu studiów - obowiązek, poświęcenia się pracy, nad podniesieniem oświaty i kultury rolnej i leśnej wsi polskiej”, a także “rozbudzeniem wśród społeczeństwa polskiego zamiłowania do przyrody, do ochrony jej zabytków oraz podnoszeniem znaczenia (…). Była jedyną polską korporacją akademicką, która brała “czynny udział w zagadnieniach racjonalnego łowiectwa i sportu strzeleckiego”.

Dyplom dla Jana Przewoskiego, członka zwycięskiego zespołu w I Międzykorporacyjnych Zawodach Strzeleckich na Szelągu, Poznań 1935 r.

Cele te realizowane były przez współpracę od 1935 r. z czasopismem “Łowiec Wielkopolski” oraz organizację także od 1935 r. w Poznaniu corocznych Międzykorporacyjnych Zawodów Strzeleckich o puchar Demetrii dla najlepszego strzelca oraz najlepszego zespołu.

Puchar dla zwycięzcy Międzykorporacyjnych Zawodów Strzeleckich.

Całkowita ustalona, choć niekompletna imienna lista członków Demetrii obejmuje 49 nazwisk, w tym trzech członków honorowych.

O działalności Demetrii, a także o spotkaniach jej członków w czasie wojny i w okresie powojennym brak danych.

Wiadomo jednak, że w latach 1945-46 grupa studentów Wydziału Rolno-Leśnego UP podejmowała starania o odtworzenie korporacji. Z przyczyn politycznych okazało się to jednak niemożliwe.

Komers II-lecia Demetrii w Piwnicy Ratuszowej, Poznań 12 III 1933 r.

Lista członków

Poniższa, niekompletna lista członków Demetrii obejmuje kilkadziesiąt nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).

Członkowie honorowi

    Ludwik Niedbał, lata 30-te.

  1. Ludwik Niedbał, (1872-1937) s. Edwarda i Anny Gutsche, ksiądz katolicki, pisarz, działacz społeczny, autor prac religijnych m.in. “Duszom zbolałym” (Katowice 1933) oraz poświęconych myślistwu “Hodowla, wychowanie i tresura wyżła dowodnego” (Poznań 1927), Filister honorowy Demetrii, pierwszy prezes Koła Filistrów Demetrii

  2. Edward Feliks Lubicz-Niezabitowski, (30 maja 1875 w Bugaju k. Miłosławia - 5 listopada 1946 w Poznaniu) [1874-1958 ?] student med. i przyrody UJ 1894-1902, doktorat 1900, zoolog i lekarz, lekarz i prof., a następnie dyrektor 1918-21 w Państwowym Gimnazjum w Nowym Targu 1905-21, prof. UP 1921-39 i 1945-46, rektor 1928-29, kurator i Filister honorowy Demetrii, Filister honorowy Aesculapii, dyrektor Muzeum Przyrodniczego w Poznaniu 1921-39, w czasie okupacji lekarz w Warszawie, aktywny w tajnym nauczaniu 1940-45, członek korespondent PAU, autor 150 prac naukowym, głównie z zakresu zoologii, honorowy obywatel Nowego Targu

    Tadeusz Powidzki, 1933 r.

  3. Tadeusz Michał Powidzki, (1880-1960) s. Leona i Eufrozyny z Drzażdzyńskich, dziennikarz, działacz społeczny i polityczny Narodowej Demokracji, powstaniec wielkopolski, Filister honorowy Demetrii, od 1936 prezes Koła Filistrów Demetrii

Członkowie rzeczywiści

  1. Janusz Antoszewski, być może brat Lecha (Chrobria)
  2. Herbert Bańka, ( - 1939-45) brat Ottona (Slensania), sekretarz sem. zim. 1938/39
  3. Wiktor Charoński, założyciel Demetrii
  4. Tadeusz Dziewański (Dziewoński), założyciel Demetrii

    Jerzy Francuzowicz, ok. 1935 r.

  5. Jerzy Francuzowicz, (28 sierpnia 1912 w Świętym Krzyżu na Kaukazie - 2 stycznia 2006 w Lęborku) s. Jana (Lutycja, Lutyko-Venedya) i Marii z d. Soroko, wychował się na Kaukazie, skąd wraz z rodzicami przyjechał w 1923 do Polski, absolwent Gimnazjum im. Lelewela w Wilnie 1934 oraz Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy przy 5 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie 1935, student leśnictwa UP 1935-39, inż. leśnik Wyższa Szkoła Rolnicza 1958, ppor. rez. 1938, w wojnie obronnej 1939 dowódca plutonu w 5 Pułku Piechoty w I Dywizji Piechoty, ranny w obronie Lwowa, w czasie okupacji sowieckiej pracownik Laschozu w Kraśnym pow. Mołodeczno, a po wkroczeniu Niemców w administracji leśnej w Starej Wilejce, w 1945 ekspatriowany do Polski, po wojnie m.in. pracownik leśnictwa w Żmigrodzie k. Wrocławia, Laskowicach Pomorskich, Nadleśnictwa Deszczno w Pszczewie, dyrektor Rejonu Lasów w Międzyrzeczu, inspektor obwodowy lasów w Kaliszu, naczelnik Wydziału Kontroli i Rewizji w Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych w Poznaniu, prezes klubu łuczniczego “Leśnik”, odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim OOP, w 2005 awansowany na stopień kapitana, pochowany na Cmentarzu w Suchym Lesie

  6. Franciszek Gatz, (1917-2001) z Czapiewic, inż. leśnik

    Kazimierz Gawędzki, lata 30-te.

  7. Kazimierz Gawęcki, (1915 - 8 lutego 2003 w Poznaniu) inż. leśnik, dr nauk rolniczych, specjalista w zakresie nauk o żywieniu zwierząt i paszoznawstwa, prof. zw. i rektor Akademii Rolniczej w Poznaniu, doktor honoris causa Akademii Rolniczej we Wrocławiu

  8. Rajmund Główczewski, inż. leśnik

    Bolesław Gołencki, lata 30-te.

  9. Bolesław Gołencki, przewodniczący Komisji Rewizyjnej ZPKA (XV-ta kadencja)

  10. Czesław Gołuński, prezes sem. zim. i sem. let. 1936/37
  11. Ludomir Grupiński, redaktor “Demetrii. Trymestralnego Biuletynu Korporacyjnego S.U.P.”
  12. Jan Hoinka, wiceprezes sem. zim. i sem. let. 1936/37
  13. Bogdan Jerzykiewicz, wiceprezes 1932/33 i 1933
  14. Edmund Kowalski, wiceprezes sem. let. 1938/39 (prawd. ostatnie Prezydium przed wojną)
  15. Alfons Kubis (Skubis), założyciel Demetrii
  16. Eugeniusz Kurlit, wiceprezes 1931/32
  17. Marian Kwiatkiewicz, założyciel Demetrii
  18. Piotr Mackiewicz, założyciel Demetrii, olderman 1932
  19. Edward Makowski,
  20. Kazimierz Matuszak, sekretarz sem. zim. i sem. let. 1938/39
  21. Tadeusz Metzig, ( - lata 60-te) działacz Koła Leśników, członek Zarządu 1926/27 i 1927/28, prezes Sekcji Łowieckiej 1926/27 i 1928/29, organizator powojennego łowiectwa w pow. Uskim, nadleśniczy z Nadleśnictwa Jeziorno
  22. Jan Mleczek, ( - przed 1988) z Czarnowa k. Brus, inż. leśnik
  23. Antoni Mielcarek, założyciel Demetrii
  24. Kazimierz Napieralski, olderman sem. zim. 1938/39, założyciel MNR
  25. Leon Nawrocki, założyciel Demetrii, olderman 1932/33
  26. Kazimierz Niedzielski,
  27. Zbigniew Peczke, założyciel Demetrii, pierwszy prezes sem. let. 1930/31, prezes sem. zim. 1931/32, 1932/33 i 1933, członek Zarządu Del. Kół Naukowych UP 1932, działacz MW
  28. Jan Pilawa, sekretarz 1934/35
  29. Wiesław Powidzki, założyciel Demetrii, sekretarz 1932, 1932/33 i 1933, prezes 1933/34
  30. Józef Pozorski, z Pomorza, student leśnictwa UP 1936-39, autor wspomnień “Pasje przyrodnika. Wspomnienia Józefa Pozorskiego” (Gdańsk 2002)
  31. Jan Przewoski (Ruthendorf-Przewoski), (1911 - 1987 w Szczecinku) s. Leonarda i Katarzyny z Cysewskich, brat Mariana (Demetria), student i absolwent 1937/38 leśnictwa UP, sekretarz sem. zim. i sem. let. 1936/37

    Marian Przewoski, 1938/39 r. (?).

  32. Marian Przewoski (Ruthendorf-Przewoski), (25 marca 1913 w Brusach - 8 lutego 1994 w Toruniu) s. Leonarda i Katarzyny z Cysewskich, brat Jana (Demetria), absolwent Gimnazjum w Kościerzynie 1934, student leśnictwa UP 1935-39 oraz 1945, c. 1936, prezes sem. zim. 1938/39, prezes Koła Naukowego Leśników, ppor. rez. 1937, żołnierz kampanii wrześniowej 1939, w czasie wojny w AK, inż. leśnik/mgr nauk agrotechnicznych UP 1950, po wojnie m.in. nadleśniczy Nadleśnictwa Świt, Wiatrołom, Lutówko, współorganizator i działacz Polskiego Związku Łowieckiego, w Nadleśnictwie Lutówko organizator słynnych polowań, w których brali udział ludzie kultury, dyplomaci, władze państwowe

  33. Brunon Przybisz, prezes sem. let. 1938/39 (prawd. ostatnie Prezdydium przed wojną)
  34. Stanisław Pulkowski, prezes 1934/35
  35. Wiktor Rogalewski, założyciel Demetrii
  36. Seweryn Samulski, (ur. w Rozdrażewie - po 1974) założyciel Demetrii, pierwszy wiceprezes sem. let. 1930/31, wiceprezes 1931/32 [być może s. Jana i Agnieszki]
  37. Józef Spyra,
  38. Teodor Sroczyński, założyciel Demetrii
  39. Leszek Stanula, założyciel Demetrii, pierwszy sekretarz sem. let. 1930/31 oraz 1931/32

    Mieczysław Stapf, 1932 r.

  40. Mieczysław Stapf, brat Jana i Stanisława (obaj Capitolia), założyciel Demetrii, inż. leśnik

  41. Roman Stasiński, wiceprezes 1934/35
  42. Zygmunt Bończa-Tomaszewski, założyciel Demetrii, pierwszy olderman sem. let. 1930/31, sem. zim. 1931/32 i 1932, prezes 1933
  43. Sławomir Tomczyński, sekretarz 1933/34
  44. Alfons Wardyn,
  45. Jerzy Wieszczycki, wiceprezes sem. zim. 1938/39
  46. Michał Zdravkovic, Jugosłowianin, inż. leśnik

Pieczęć Demetrii, 1931 r.

Listę członków opracowano na podstawie:

1) K. A. Tyszka, Lista członków Polskiej Korporacji Akademickiej Demetria (Poznań), (w:) Polskie Korporacje Akademickie 1997, nr 14, s. 124 i n.,
2) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
3) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków Korporacji Demetria.

Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 14 II 2010 r.
Ostatnia zmiana: 29 X 2024 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Konwent “Demetria” - Korporacja Studentów Wydziału Rolniczo-Leśnego Uniwersytetu Poznańskiego, (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 29 X 2024 r.

O Archiwum  |  Muzeum Korporacyjne  |  Aktualności  |  Kontakt  |   English © Archiwum Korporacyjne     Nota prawna  |  Mapa serwisu  | 
Szukaj    »
created by { re.PUBLIK }