K! Cresovia Leopoliensis
Dekiel Cresovii Leopoliensis - vide Poszukiwania. |
Nazwa:
Polska Korporacja Akademicka “Cresovia Leopoliensis” we Lwowie
Siedziba:
Lwów
Data powstania:
wrzesień 1927 r.
Barwy:
amarantowa – zielona – srebrna
Dewiza:
„I ten szczęśliwy, kto padł wśród zawodu, jeżeli poległym ciałem da innym szczebel do sławy grodu” |
Rys historyczny
Cresovia, Lwów ok. 1934 r.
Cresovia została założona we wrześniu 1926 r. przez grupę słuchaczy Uniwersytetu Jana Kazimierza i Politechniki Lwowskiej. Korporacja jednoczyła studentów pochodzących z Kresów Południowo-Wschodnich Rzeczypospolitej.
Banda korporacyjna prawdopodobnie Cresovii.
Od 1927 r. Cresovia należała do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: 20 VI 1927 r.). Kandydowała pod opieką K! Znicz. Dnia 7 XII 1928 r. uzyskała prawa członka rzeczywistego Związku.
Całkowita ustalona, choć niekompletna imienna lista członków obejmuje 76 nazwisk, w tym ośmiu członków honorowych.
Bal korporacyjny, Lwów 1930 r.
Brak wiadomości o powojennej działalności korporacji i spotkaniach jej członków
Lista członków
Poniższa, niekompletna lista członków Cresovii obejmuje 75 nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).
Członkowie honorowi
- Stanisław Grabski, (5 kwietnia 1871 w Borowie nad Bzurą - 6 maja 1949 w Sulejówku) herbu Pomian, prof. ekonomii ULw./UJK, Akademii Rolniczej w Dublanach, UJ, o od 1947 UW, w młodości działacz socjalistyczny, od 1902 związany z obozem narodowym, od 1906 członek władz Ligi Narodowej, od 1907 wiceprezes Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego w Galicji, członek Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, członek delegacji negocjującej traktat ryski 1921, poseł na Sejm z listy Związku Ludowo-Narodowego 1919-27, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego 1923 oraz 1925-26, po przewrocie majowym w 1926 wycofał się z życia politycznego i poświęcił się pracy naukowej i publicystycznej, Filister honorowy Znicza, Cresovii Leopoliensis, Avanguardii, po zajęciu Lwowa przez Rosjan w 1939 aresztowany przez NKWD i uwięziony 1939-41, po układzie Sikorski-Majski uwolniony, wyjechał do Londynu, przewodniczący II Rady Narodowej RP 1942-44, w 1945 wraz ze Stanisławem Mikołajczykiem wrócił do Polski, jeden z wiceprezesów Krajowej Rady Narodowej 1945-47, od stycznia 1947 kierownik katedry ustrojów społecznych na Wydziale Prawa UW, pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Franciszek (Karol?) Irzyk, wiceprezydent miasta Lwowa, rozstrzelany przez bolszewików, Filister honorowy Cresovii Leopoliensis
- Aleksander Medyński, historyk, literat, dziennikarz, prof. i dyrektor gimnazjum, autor m.in. przewodnika “Ilustrowany przewodnik po Cmentarzu Łyczakowskim” (1937), Filister honorowy Cresovii Leopoliensis
- Kalikst Oppenauer, dr med., Filister honorowy Cresovii Leopoliensis
- Kazimierz Nałęcz-Rychłowski, (7 stycznia 1878 w Płocku - 10 stycznia 1941 we Lwowie) ojciec Stanisława (Cresovia), s. Brunona i Felicji z d. Bethley, absolwent Gimnazjum św. Jacka w Krakowie 1895, studiował romanistykę, germanistykę i polonistykę, medycyną UJ, poeta, dziennikarz, tłumacz, przekładał na język polski utwory m.in. H. Heinego, F. Schillera, J. A. Rimbaud, R. Baden-Powella, J. O. Curwood’a, P. Verlaine’a, redaktor miesięcznika “Torpeda” oraz tygodnika dla młodzieży “Na Progu Życia”, Filister honorowy Cresovii, pochowany na Cmentarzu Janowskim we Lwowie
- Władysław Szymonowicz, (21 marca 1869 w Tarnopolu - 10 marca 1939 we Lwowie) uczeń Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie 1880-82, student med. UJ 1887-93, dr med. UJ 1895, od 1898 prof. i kierownik Zakładu Histologiczno-Embrionalnego UJK, dziekan Wydziału Lekarskiego 1906/07, w 1895 wraz z Napoleonem Cybulskim odkrył hormonalne oddziaływanie rdzenia nadnerczy i wyizolował adrenalinę, członek czynny PAU oraz Towarzystwa Naukowego we Lwowie, Filister honorowy Cresovii Leopoliensis, pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim
- Władysław Świrski, (1894 - 1971 we Wrocławiu) w młodości członek “Teki” i ZET, dr nauk ekonomicznych, dziennikarz, działacz polityczny związany z Narodową Demokracją, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1920, w okresie plebiscytu na Górnym Śląsku członek Komitetu Pomocy dla Śląska w Krakowie, prezes Związku Hallerczyków, Filister honorowy Cresovii Leopoliensis, w okresie okupacji we władzach Okręgu Lwowskiego ZWZ-AK, członek Delegatury Rządu Londyńskiego, aresztowany w sierpniu 1944 przez NKWD, skazany na 20 lat łagrów (Woroszyłowgrad, Charków, obozy w Mordowskiej ASRR), wrócił do Polski w 1956
- Henryk Zbierzchowski, (19 listopada 1881 we Lwowie - 11 listopada 1942 w Krynicy) absolwent prawa ULw., poeta, prozaik, dramatopisarz, bard Lwowa, ps. literacki “Nemo”, pracownik redakcji czasopisma “Nasz Kraj” 1906-10, poeta lwowskiej “Gazety Porannej”, red. lwowskiego tygodnika satyrycznego “Szczutek” 1920-26, wyróżniony Złotym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury 1928 oraz nagrodą literacką miasta Lwowa, Filister honorowy Cresovii Leopoliensis, zmarł na skutek ciężkich warunków okupacyjnych, pochowany w Krynicy, o jego twórczości ukazała się praca: Witold Waszczuk, “Pisarz wobec koniunktury. Twórczość literacka Henryka Zbierzchowskiego” (2000)
Fidułka Cresovii, Lwów prawd. ok. 1933 r.
Członkowie rzeczywiści
- Marian Barket, (1909 we Lwowie-1985) akt. 1927-33, lekarz med., chirurg
- Aleksander Baumgarten, (31 maja 1908 w Krakowie - 1980 w Katowicach) student UJK, założyciel i autor hymnu Cresovii, olderman sem. zim. 1927/28 (od grudnia), sekretarz 1929, wiceprezes 1930, olderman 1931, poeta i prozaik związany z grupą literacką “Rybałci”, w czasie okupacji w tajnym nauczaniu, po wojnie w zespole Teatru im. S. Wyspiańskiego w Katowicach, kierownik red. literackiej Polskiego Radia w Katowicach, kierownik literacki Państwowego Teatru Zagłębia w Sosnowcu oraz Teatru Polskiego w Bielsku, autor powieści i opowiadań, nagrodzony m.in. nagrodą miasta Katowice 1956 oraz nagrodą Wojewódzkiej Rady Narodowej za całokształt twórczości 1967
- Władysław Biłogan, student UJK, założyciel Cresovii, po wojnie na emigracji w Stanach Zjednoczonych, członek Koła Filistrów Polskich Korporacji Akademickich w Chicago
- Zbigniew Bober, akt. 1928-33, mgr praw
- Bronisław Borczyca, student i absolwent prawa UJK< akt. 1932-37
- Władysław Bójko, student UJK, akt. 1935-39, pchor. rez., uczestnik wojny obronnej 1939, po powrocie do domu aresztowany przez NKWD i deportowany do łagru na Syberii, w II Korpusie PSZ na Zachodzie, zginął na Oceanie Indyjskim po storpedowaniu przez niemiecki U-Boot statku “SSM Latona (Latonia)”, który konwojował jeńców włoskich
- Jan Branicki, założyciel Cresovii
- Jerzy Chodorowski, w czasie II wojny światowej w konspiracji
- Stanisław Długopolski, ( - 1983 w Nowym Sączu) akt. 1928-31, mgr praw, adwokat
- Jan Dyktalewicz (Dyhdalewicz ?), student UJK, założyciel Cresovii
- Bolesław Ekes, (1907 we Lwowie - ) student PL, akt. 1928-32
- Rudolf Frymauth, ( - 5 listopada 1927)
- Jan Gailhofer (Geilhofer), ( - lata 70-te) student i absolwent weterynarii AMW, olderman 1929, prezes 1930, prezes sem. let. 1930/31, olderman 1932, po wojnie powiatowy lekarz w Nowym Targu
- Aleksander Głowa, student prawa UJK, akt. 1927-31
- Romuald Górczyński, student PL, założyciel Cresovii, sekretarz sem. let. 1926/27, sekretarz 1929, prezes 1930, sekretarz 1931
- Bronisław Hyrczek,
- Eugeniusz Janicki, założyciel Cresovii
- Zdzisław Judycki, (1907-1963) c. 1929, prezes Bratniej Pomocy we Lwowie
- Bronisław Kacowski, student UJK, c. 1927
- Władysław Kaczkowski, student UJK, c. 1927
- Juliusz Kirchner, sekretarz sem. let. 1930/31, sekretarz 1932
- Antoni Kowal, założyciel Cresovii
- Włodzimierz Krzyżak, założyciel Cresovii
- Kazimierz Krzyżanowski, założyciel Cresovii, olderman 1927
Zdzisław Kunstman, prawd. ok. 1932 r.
- Zdzisław Kunstman, (27 stycznia 1909 w Rakszawie w pow. łańcuckim - 13 października 1968 w Poznaniu) s. Jana i Janiny z d. Wojakiewicz, absolwent Gimnazjum Humanistycznego w Łańcucie, student i absolwent filologii polskiej UJK oraz filologii słowiańskiej Uniwerystet Karola w Pradze, odbył służbę wojskową w 17 Pułku Piechoty z Rzeszowa i 39 Pułku Piechoty z Jarosławia, poeta i literat, od 1929 pracował w piśmie “Słowo Polskie” i “Wiek Nowy”, od 1935 jako speaker w rozgłośni Polskiego Radia we Lwowie, od 1936 w rozgłośni w Warszawie, 1937-39 w wydziale programowym w rozgłośni w Łodzi, w wojnie obronnej 1939 w obronie Warszawy, w czasie okupacji żołnierz ZWZ-AK 1940-44 ps. “Grottger” w Obwodzie Łańcut, redaktor czasopisma konspiracyjnego “Odwet”, od 1945 pracował jako dziennikarz w Polskim Radiu w Bydgoszczy, a od 1950 w Polskim Radiu w Szczecinie, od 1957 jako sprawozdawca-reportażysta w Poznaniu, odznaczony Złotą Odznaką Miłośnika Miasta Poznania oraz Złotym Krzyżem Zasługi, pochowany na cmentarzu na Junikowie w Poznaniu
- Tadeusz Laskowski, student UJK, założyciel Cresovii, II wiceprezes sem. zim. 1927/28 (od grudnia)
- Zygmunt Leitl (Laitl), student UJK, założyciel Cresovii, wiceprezes 1927
- Władysław Lewicki, student UJK, założyciel Cresovii, wiceprezes 1929
- Władysław Łoziński, mgr praw
- Edmund Malikowski, (zm. w Tarnowie) wiceprezes 1932, mgr praw, adwokat
- Roman Matuszewski, ( - ok. 1973 we Wrocławiu) student i absolwent AMW, wiceprezes 1929, dr nauk weterynaryjnych, po wojnie we Wrocławiu, adiunkt na Akademii Rolniczej we Wrocławiu, specjalista z zakresu chorób zakaźnych
- Jan Mazur, (1915-1940) z Podhala, s. Klemensa i Marii z d. Kawulok, student polonistyki na Wydziale Filozoficznym UJK, poeta gwary góralskiej, aresztowany przez NKWD we Lwowie i deportowany na Wschód [wg innych relacji zamordowany w 1939 w więzieniu]
- Jan Motak, student UJK, założyciel Cresovii, mgr praw, adwokat
- Bronisław Musiałowicz, (ok. 1901 - 1988) akt. 1929-34, olderman 1930
- Jan Nowicki, ( - 4 października 1927) utonął w Dnieprze
- Marian Ogibiński, student UJK, c. 1927
- Henryk Panas, (4 stycznia 1912 we Lwowie - 11 września 1985 w Olsztynie) brat Piotra (Cresovia), student i absolwent polonistyki UJK, akt. 1930-35, wiceprezes 1932, uczestnik wojny obronnej 1939, więzień łagru w Workucie 1940-41, żołnierz II Korpusu PSZ 1941-46, m.in. walczył pod Monte Cassino, wrócił do Polski w 1947, mieszkał we Wrocławiu, Kamionkach k. Giżycka, a od 1956 w Olsztynie, prozaik, dramaturg i publicysta, dyrektor liceum w Olsztynie, działacz PZPR, red. naczelny miesięcznika “Warmia i Mazury” 1958-72, autor powieści, opowiadań, esejów, nagrodzony: nagrodą wojewódzką w Olsztynie 1963 oraz 1965, nagrodą miesięcznika “Warmia i Mazury” 1972 oraz nagrodą tygodnika “Kultura” za powieść “Według Judasza. Apokryf”
- Piotr Panas, brat Henryka (Cresovia)
- Piotr Piątyński oldeman sem. let. 1930/31
- Zygmunt Piąty-Piąciński, akt. 1927-31, prezes 1929, mgr prawa
- Jan (Stanisław ?) Pieniążek, student PL, założyciel Cresovii
- Władysław Rapaczyński, założyciel Cresovii, po wojnie na emigracji w Argentynie (?)
- Kazimierz Rosicki, c. 1931, mgr praw, w 1950 Naczelnik Wydziału w Ministerstwie Administracji Publicznej w Warszawie
- Kazimierz Rut, akt. 1932-38, wiceprezes Bratniej Pomocy UJK 1934
- Stanisław Rychłowski, s. Kazimierza (Cresovia), student UJK, założyciel Cresovii, wiceprezes 1927, prezes 1928
- Ludwik Czesław Samolewicz, (21 maja 1905 we Lwowie - 8 stycznia 1981 w Zabrzu) student i absolwent 1935 med. UJK, akt. 1928-34, skarbnik 1930, prezes 1932, starszy asystent med. UJK, dr med. 1952, neurolog, po wojnie pracował z zakładach opieki zdrowotnej w Gliwicach i Zabrzu oraz jako lekarz przemysłowy Hut “Zabrze”, odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi
- Schmidt,
- Adam Sikorski, student UJK, założyciel Cresovii, akt. 1927-32, sekretarz 1929
- Zbigniew Soika, założyciel Cresovii
- Ludwik Stanisław Sosabowski, (1916 - ) student i absolwent UJK, w czasie okupacji sowieckiej aresztowany przez NKWD i zesłany do Kazachstanu, żołnierz II Korpusu PSZ na Zachodzie, m.in. uczestnik walk pod Monte Cassino, odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari 1945, kpt. WP
- Władysław Sosabowski, (19 września 1916 w Krakowie - 23 września 2012 w Londynie) s. Eugeniusza Waleriana i Wandy z de Jastrzębiec-Smólskich, student i absolwent UJK, w czasie okupacji sowieckiej aresztowany przez NKWD i zesłany do Kazachstanu, żołnierz II Korpusu PSZ na Zachodzie, m.in. uczestnik walk pod Monte Cassino, odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari 1945, kpt. WP, po wojnie pozostał na emigracji, mieszkał w Londynie
- Stanisław Strzelbicki, student UJK, założyciel Cresovii
Zbigniew Stuchły, lata 20-te.
- Zbigniew (Adam Zbigniew) Stuchly, (5 maja 1907 we Lwowie - 7 sierpnia 2005 we Wrocławiu) student medycyny i student i absolwent biologii UJK, założyciel Cresovii, akt. 1926-28, prezes sem. zim. 1927/28 (od grudnia), asystent Zakładu Biologii Ogólnej UJK 1927-44, kierownik działu produkcji szczepionki przeciw tyfusowi w Instytucie Rudolfa Weigla, w czasie okupacji nauczyciel na tajnych kompletach, po wojnie adiunkt w Zakładzie Biologii Ogólnej UMCS 1946-50, a następnie prof., organizator i kierownik Katedry i Zakładu Biologii Ogólnej AM we Wrocławiu, pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu
- Marian Szymański, student PL, założyciel Cresovii
- Adam Toruń, akt. 1931-38, mgr praw, notariusz
- Kazimierz Turczynowski, mgr praw, adwokat
- Tadeusz Twardowski, (22 stycznia 1911 we Lwowie - 1 listopada 1984 w Gdańsku) student i absolwent 1936 prawa UJK, c. 1929, wielokrotny sekretarz, wiceprezes, prezes i olderman, ppor. artylerii przeciwlotniczej, żołnierz wojny obronnej 1939, w 1941 aresztowany przez NKWD, torturowany, wywieziony na Wschód, żołnierz II Korpusu PSZ, w 1948 wrócił do kraju, sędzia i radca prawny
- Tadeusz Tyrawski, student UJK, c. 1927
- Julian Udała, ( - 15 grudnia 1928 we Lwowie) ochotnik wojny polsko-rosyjskiej 1920, student prawa UJK, założyciel Cresovii, pierwszy prezes sem. let. 1926/27, zmarł tragicznie w wpadając pod tramwaj, pochowany we Lwowie
- Henryk Urbanek, akt. 1929-33
- Franciszek Vogel, student UJK, założyciel Cresovii, I wiceprezes sem. zim. 1927/28 (od grudnia), olderman 1928, prezes 1929, mgr praw
- Seweryn Vogl, akt. 1928-33, skarbnik sem. let. 1930/31, mgr praw
- Tadeusz Wiszniewski, założyciel Cresovii
- Włodzimierz Wołoszyn, założyciel Cresovii, sekretarz sem. zim. 1927/28 (od grudnia), wiceprezes 1928, wydalony w maju 1929 “cum infamia externa”
- Adam Zaczek, (1908-1967) akt. 1929-34
- Mieczysław Zaloth, akt. 1930-34
- Stanisław Zaloth, akt. 1932-39, sekretarz, wiceprezes, prezes, mgr praw, ppor. rez., uczestnik wojny obronnej 1939, deportowany na Sybir, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, po wojnie na emigracji w Kanadzie
- Jan Zieliński, (1912 - 29 lipca 1970 w Warszawie) akt. 1931-39, mgr praw
Listę członków opracowano na podstawie:
1) Zbysław Popławski, Lista członków Polskiej Korporacji Akademickiej Cresovia Leopoliensis (Lwów), (w:) Polskie Korporacje Akademickie 1996, nr 11, s. 88 i n.,
2) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
3) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków Korporacji Cresovia Leopoliensis.
Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 14 IX 2010 r.
Ostatnia zmiana: 27 X 2024 r.
Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Polska Korporacja Akademicka “Cresovia Leopoliensis” we Lwowie, (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 27 X 2024 r.