K! Avanguardia

Dekiel Avanguardii - vide Poszukiwania.

Nazwa:
Polska Korporacja Akademicka Avanguardia we Lwowie
Siedziba:
Lwów
Data powstania:
październik 1930 r.
Barwy:
brązowa – złota – ceglasta
Dewiza:
?

Rys historyczny

Członkowie Avanguardii, lata 30-te.

Avanguardia została założona prawdopodobnie jesienią 1930 r. przez grupę studentów pochodzących w większości z województwa tarnopolskiego. Szczególnym celem korporacji miała być praca na rzecz obrony Lwowa i kresów południowo-wschodnich.

Avanguardia reprezentowała wyraźny profil narodowy. Prawdopodobnie od listopada 1930 r. należała do Związku Polskich Korporacji Akademickich (data starszeństwa związkowego: listopad 1930 r.). Kandydowała pod opieką K! Gasconia. Prawa członka rzeczywistego Związku uzyskała prawdopodobnie od stycznia 1933 r. W 1937 r. korporacja została rozwiązana uchwałą Lwowskiego Koła Międzykorporacyjnego z powodu malwersacji finansowych, których dopuściło się kilku członków korporacji w Bratniej Pomocy Uniwersytetu. Członkowie korporacji podporządkowali się tej decyzji, a Avanguardia przestała istnieć.

Całkowita ustalona, choć niekompletna imienna lista członków obejmuje 37 nazwisk, w tym 11 członków honorowych.

Brak wiadomości o powojennej działalności Korporacji i spotkaniach jej członków.

Lista członków

Poniższa, niekompletna lista członków Avanguardii obejmuje zaledwie 37 nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).

Członkowie honorowi

Wojciech Dziedzic, (1873-1961) s. Marcina, absolwent prawa Uniwersytet w Wiedniu, dr praw, adwokat we Lwowie, właściciel kancelarii, Filister honorowy Avanguardii
Bolesław Eustachiewicz, mgr, Filister honorowy Avanguardii
Kazimierz Gąsiorowski, inż., prezes Izby Inżynierskiej, Filister honorowy Avanguardii
Jędrzej Giertych, (7 stycznia 1903 w Sosnowcu - 9 października 1992 w Londynie) s. Franciszka i Janiny z Albrechtów, ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej 1920, student prawa UW 1921-26, działacz harcerski, a od początku lat 30-tych działacz polityczny obozu narodowego, pracownik MSZ 1927-32, attaché kulturalny w polskim konsulacie w Olsztynie 1931-32, Filister honorowy Avanguardii, od 1935 we władzach Stronnictwa Narodowego, w wojnie obronnej 1939 walczył w obronie Helu, w niemieckich obozach jenieckich 1939-45, po wojnie wrócił do Polski i wraz z rodziną udał się na emigrację, mieszkał w Wielkiej Brytanii, dziennikarz, publicysta, historyk, narodowy działacz emigracyjny, autor i wydawca “Opoki”, pochowany na Cmentarzu w Kórniku k. Poznania
Stanisław Głąbiński, 1925 r.
Stanisław Głąbiński, (25 lutego 1862 w Skolem - 14 sierpnia 1941 w Charkowie) absolwent Gimnazjum w Samborze i prawa na Uniwersytecie we Lwowie, dr praw 1887, wykładowca Uniwersytetu we Lwowie, zajmował się ekonomią i skarbowością, habilitacja 1888, prof. nadzw. 1893, prof. zw. 1895, dziekan Wydziału Prawa 1889-90, rektor 1908-09, od 1890 działacz Narodowej Demokracji, poseł do austriackiej Rady Państwa 1902-18, m.in. prezes Koła Polskiego, a od 1910 prezydent połączonych izb poselskich austriackiej i węgierskiej, minister kolei w gabinecie premiera Reinharda Bienertha, czołowy działacz endecji w dwudziestoleciu międzywojennym, poseł na Sejm, prezes Rady Naczelnej Związku Ludowo-Narodowego oraz przewodniczący klubu poselskiego Związku, w latach 1928-35 senator RP i przewodniczący klubu Stronnictwa Narodowego w Senacie, Filister honorowy Grunwaldji, Znicza i Avanguardii, aresztowany w listopadzie 1939 przy przekraczaniu granicy polsko-rumuńskiej przez NKWD, skazany na 8 lat więzienia za próbę przekroczenia granicy, zmarł w sowieckim więzieniu
Stanisław Grabski, (5 kwietnia 1871 w Borowie nad Bzurą - 6 maja 1949 w Sulejówku) herbu Pomian, prof. ekonomii ULw./UJK, Akademii Rolniczej w Dublanach, UJ, o od 1947 UW, w młodości działacz socjalistyczny, od 1902 związany z obozem narodowym, od 1906 członek władz Ligi Narodowej, od 1907 wiceprezes Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego w Galicji, członek Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, członek delegacji negocjującej traktat ryski 1921, poseł na Sejm z listy Związku Ludowo-Narodowego 1919-27, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego 1923 oraz 1925-26, po przewrocie majowym w 1926 wycofał się z życia politycznego i poświęcił się pracy naukowej i publicystycznej, Filister honorowy Znicza, Cresovii Leopoliensis, Avanguardii, po zajęciu Lwowa przez Rosjan w 1939 aresztowany przez NKWD i uwięziony 1939-41, po układzie Sikorski-Majski uwolniony, wyjechał do Londynu, przewodniczący II Rady Narodowej RP 1942-44, w 1945 wraz ze Stanisławem Mikołajczykiem wrócił do Polski, jeden z wiceprezesów Krajowej Rady Narodowej 1945-47, od stycznia 1947 kierownik katedry ustrojów społecznych na Wydziale Prawa UW, pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Jan Opieński, bakteriolog, prof. UJK, Filister honorowy Leopolii i Avanguardii
Jan Franciszek Pieracki, dr praw, adwokat, dziekan Rady Adwokackiej we Lwowie 1938/39, prezes Stronnictwa Narodowego we Lwowie, Filister honorowy Avanguardii
Stanisław Starzyński (18 kwietnia 1853 w Snowiczu pow. Złoczów - 17 listopada 1935 we Lwowie) ze Starzyniec, s. Bojomira i Zofii z Kulczyckich, absolwent Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie 1872, absolwent (z odznaczeniem) prawa ULw. 1876, dr praw 1879, współzałożyciel i prezes Biblioteki Słuchaczów Prawa oraz Czytelni Akademickiej, habilitacja z austriackiego prawa politycznego 1883, wykładowca prawa politycznego (konstytucyjnego) ULw. 1883-1935, od 1889 prof. nadzw., od 1892 prof. zw., kierownik katedry prawa politycznego do 1925, dziekan Wydziału Prawa 1895/96 i 1918/19, rektor 1913/14 oraz prorektorem 1914/15, po przejściu na emeryturę prof. honorowy UJK, działacz polityczny, m.in. poseł w Sejmie Krajowym we Lwowie 1907-13, członek wiedeńskiej Izby Poselskiej (Rady Państwa) 1884-88, 1901-07 i 1907-11, autor i współautor licznych aktów prawnych dot. prawa wyborczego, prawa konstytucyjnego i prawa administracyjnego, wiceprezydent Izby Poselskiej 1907-11, w 1909 przyczynił się do rozszerzenia autonomii Galicji (tzw. lex Starzyński), członek austriackiej Izby Panów 1917-18, w II RP miał cieszyć się opinią najwybitniejszego znawcy prawa konstytucyjnego, członek AU (późniejszej PAU), doktor honoris causa USB, obywatel honorowy Rawy Ruskiej, Sokala i Żółkwi, Filister honorowy Leopolii, Roxolanii, Avanguardii, prezes Koła Filistrów Avanguardii, pośmiertnie odznaczony Dyplomem i Złotą Odznaką ZPKA 1937, pochowany w kaplicy przypałacowej w wiosce Derewni k. Żółkwi
Stanisław Tabisz, (22 września 1888 w Podzameczku pow. Buczacz - 4-5 lutego 1948 w Warszawie) s. Szymona i Katarzyny z d. Płaniak, absolwent Gimnazjum w Buczaczu 1908, student i absolwent 1917 prawa ULw., w I wojnie światowej w armii austriackiej, mjr artylerii WP, obrońca Lwowa, wojny polsko-bolszewickiej 1920, prawnik, adwokat, właściciel maj. “Huta Szczerzecka” w pow. Bóbrka, działacz ruchu ludowego, Filister honorowy Avanguardii, od 1938 członek Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego, w czasie II wojny światowej członek ZWZ-AK ps. “Pancer”, “Piotrowski”, od 1943 komendant główny Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa, po II wojnie światowej prowadził kancelarię adwokacką w Gdańsku oraz działał we władzach PSL, od stycznia 1946 w Radzie Naczelnej PSL, 14 listopada 1947 aresztowany przez UB pod zarzutem pomocy w ucieczce na Zachód Stefanowi Korbońskiemu, zamordowany w więzieniu mokotowskim przez UB, jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach (kwatera “Na Łączce”)
Władysław Tarnawski, (3 listopada 1885 w Przemyślu - 4 kwietnia 1951 w Warszawie), absolwent Gimnazjum w Przemyślu 1903, student filologii polskiej i angielskiej ULw., habilitacja UJK 1922, od 1924 prof. filologii angielskiej UJK, Filister honorowy Avanguardii, w czasie pierwszej okupacji lwowskiej kierownik katedry filologii angielskiej ULw. 1939-41, w czasie okupacji niemieckiej wykładowca tajnego UJK, działacz konspiracyjnego Stronnictwa Narodowego, po ekspatriacji osiadł w Krakowie, wykładowca UJ 1945-46, w 1946 aresztowany przez UB i skazany na 10 lat więzienia, zmarł w więzieniu na Mokotowie, jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach (kwatera “Na Łączce”)

Członkowie rzeczywiści

Zbigniew Amster
Wacław Blicharski, (?) (12 września 1912 w Zagórzu k. Sanoka - 30 czerwca 1972 w Quilmes w Bouenos Aires) s. Michała (kolejarz) i Zuzanna z d. Paciora, brat Czesława (Orlęta), w wojnie obronnej 1939 dowdóca oddziału odbiorczego koni nr 4 w Bełzie 6. Pułku Artylerii Ciężkiej, walczył w obronie Warszawy, dostał się do niewoli, z której uciekł, organizował ZWZ w Tarnopolu, przy próbie przekroczenia granicy polsko-węgierskiej aresztowany przez NKWD 28 kwietnia 1940, przebywał w więzieniach w Osmołdzie, Nadwórnej, Stanisławowie i Humaniu, skazany na 5 lat łgru w Republice Komi, dołączył do II Korpusu PSZ, z którym dostał się w lipcu 1942 do Persji, przeszedł z II Korpusem cały szlak bojowy, ranny w czasie bitwy pod Monte Cassino, po wojnie w Argentynie, działacz harcerski, wspinacz, nazwał kilka szczytów w Andach, odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznym, Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino, dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi, w tym w 1967 za całokształt pracy harcerskiej
Teodozjusz Bujanowski, ( - 19 marca 1992 w Krakowie) prezes Czytelni Akademickiej 1936, mgr praw, adwokat
Kazimierz Dunajewski, ( - ok. 1948 ?) akt. 1933-37, mgr praw, dziennikarz “Słowa Narodowego”, w czasie wojny redaktor i wydawca “Słowa Narodowego”, aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie dla członków AK w Razaniu, gdzie przebywał do jesieni 1948, potem zamordowany (?) [wg innych danych żołnierz II Korpusu gen. Władysława Andersa, wrócił do kraju, zmarł po wojnie w Warszawie]
Ludwik Figut, (22 sierpnia 1907 w Krakowie - 1940 w Katyniu), s. Stefana i Heleny z Irzyńskich, student i absolwent inż. budownictwa PL, olderman sem. zim. 1930/31, po studiach przedsiębiorca we Lwowie, absolwent kursu podchorążych w 44 Pułku Piechoty 1933, ppor. rez. 43 Pułku Piechoty, w niewoli sowieckiej, zamordowany przez NKWD
Jerzy Grabowski, I wiceprezes 1932/33
Władysław Gulewicz,
Jan Hausberger, z Tarnobrzegu
Jan Kisielewski, prezes sem. zim. 1930/31
Tomasz Kociuba (po wojnie Kociubiński), (1910-2002) student prawa, aktywny 1934-38, skreślony, po wojnie dyrektor Zjednoczenia Papierniczego w Łodzi
Gustaw Kossowski, ( - ok. 1959) student prawa, akt. 1933-37
Leonard Kuntze, brat Jana (Montana)
Michał Łajdziak, (1914 - 1 października 1984 w Gliwicach) mgr praw, aresztowany przez NKWD, wywieziony do łagrów na Kołymie, wrócił do kraju
Marian Maliński,
Opieński, główny założyciel Avanguardii, pierwszy prezes
Paweł (Jan) Paliświat, mgr praw UJK, pchor. rez., deportowany do Workuty, żołnierz II Korpusu, walczył pod Monte Cassino, po wojnie wrócił do kraju
Benedykt Paterak,
Marian Piątkiewicz, (?), student prawa UJK, sekretarz 1932/33 [zob. jednak Zygmunt Piątkiewicz]
Zygmunt Piątkiewicz, z Tarnopola, akt. 1930-35, wiceprezes, prezes, olderman, mgr praw, aplikant adwokacki, aresztowany przez NKWD w Tarnopolu, deportowany w głąb ZSRR, zaginął w nieznanych okolicznościach
Władysław Pickholz, akt. 1930-35, wiceprezes sem. zim. 1930/31, mgr praw
Józef Pytel, akt. 1929-34, olderman sem. zim. 1930/31
Jan Rojek, ( - w latach 70-tych w Gliwicach) student i absolwent 1937 UJK, akt. 1930-37, wiceprezes Towarzystwa Biblioteki Słuchaczy Prawa 1934/35, adwokat
Jan Kazimierz Rubin, (ur. w Trokach n/Zbruczem - 1983) brat Władysława (Avanguardia ?), prezes Bratniej Pomocy UJK 1935, aresztowany przez NKWD, skazany na łagry, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych, po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii
Stefan Sadaj,
Mikołaj Skoropada, mgr praw, aresztowany przez NKWD, deportowany do łagrów na Syberii, wrócił do kraju, po wojnie radca prawny w Bytomiu
Jan Zaleski, student Wydziału Inżynieryjnego PL, akt. 1930-33, prezes 1932/33
Zdzisław Zwonkiewicz, student prawa UJK

Listę członków opracowano na podstawie:

1) Zbysław Popławski, Lista członków Polskiej Korporacji Akademickiej Avanguardia (Lwów), (w:) Polskie Korporacje Akademickie 1996, nr 11, s. 94 i n.,
2) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
3) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków Korporacji Avanguardia.

Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 13 IX 2010 r.
Ostatnia zmiana: 27 X 2024 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Korporacja Avanguardia (Lwów), (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 27 X 2024 r.

O Archiwum | Muzeum Korporacyjne | Aktualności | Kontakt | English © Archiwum Korporacyjne Nota prawna | Mapa serwisu | created by { re.PUBLIK }