K! Ognisko

Nazwa:
Towarzystwo akademików polskich “Ognisko” w Czerniowcach
Siedziba:
Czerniowce
Data powstania:
1876 r.
Barwy:
czerwona – biała – czerwona
Dewiza:
?

Rys historyczny

Bandy Ogniska, prawd. początek XX wieku (?).

Towarzystwo akademików polskich “Ognisko” powstało w 1876 r. w Czerniowcach. Była to pierwsza polska organizacja studencka w Czerniowcach. Miała charakter katolicki (?). Stawiała sobie za zadanie wzajemną samopomoc i krzewienie polskości, w szczególności poprzez pogłębianie wiedzy o kulturze polskiej. Ze względu na podstawy ideowe Ognisko było organizacją antyduelancką tj. odrzucało pojedynki jako formę rozwiązywania sporów.

Nie jest pewne, czy Ognisko od początku istnienia było korporacją studencką, czy raczej stowarzyszeniem akademickim. W każdym razie w miarę upływu czasu przyjmowało zwyczaje i tradycje licznych w Czerniowcach korporacji, w szczególności zasadę dożywotności członkostwa, hierarchiczną strukturę organizacyjną oraz specyficzne zewnętrzne atrybuty i symbolikę korporacyjną. W odróżnieniu od większości korporacji nie noszono jednak czapek, a jedynie szarfy i cyrkle (odznaki) korporacyjne. Zmieniło się to dopiero na kilka lat przed końcem II wojny światowej. W 1936 r. przyjęto ostatecznie pełne zewnętrzne formy korporacyjne i zaczęto używać także czapek.

Zaproszenie na Raut Towarzystwa akademików polskich Ognisko dnia 3 lutego 1923 r.

Towarzystwo współpracowało z licznymi polskimi organizacjami akademickimi działającymi w monarchii habsburskiej, m.in. z “Ogniskiem” z Wiednia i z Grazu oraz czytelniami akademickimi z Uniwersytetu Lwowskiego oraz z Akademii Górniczej w Leoben. W wyniku podziałów w Ognisku w 1910 r. grupa członków założyła Korporację Akademików Polskich “Lechia”.

Ognisko zakończyło działalność po zajęciu miasta przez wojska rosyjskie w 1940 r.

Całkowita ustalona, niekompletna imienna liczba członków obejmuje 74 nazwiska. W 1909 r. organizacja liczyła 117 osób, w tym 40 filistrów oraz sześciu członków honorowych.

Brak wiadomości o działalności korporacji i spotkaniach jej członków w okresie powojennym.

Ognisko, ok. 1910 r. (?).

Lista członków

Poniższa, fragmentaryczna lista członków Ogniska obejmuje jedynie kilka nazwisk. Będziemy wdzięczni za jej uzupełnianie i korektę, przesyłanie danych biograficznych i fotografii członków korporacji (vide Kontakt), jak także za pomoc w poszukiwaniach materialnych śladów oraz wszelkich informacji o samej korporacji (vide Poszukiwania).

  1. Władysław Amirowicz (1919 - 1943 w Związku Radzieckim) s. Jana i Zofii z d. Resek, absolwent Liceul Aron Pumnul w Czerniowcach 1937, student med. UJK 1938/39, student w Czerniowcach 1939-40, prezes Ogniska 1939, aresztowany przez NKWD 1940 [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu treści): relacja Kajetana Amirowicza]
  2. August Biedrzycki, członek 1923
  3. Emilian Biedrzycki, członek 1923, dr, lektor UJK
  4. Teodor Bohosiewicz, członek 1923, dr, właściciel dóbr
  5. Rudolf Buczyński,członek 1923
  6. Leopold Bukowiecki
  7. Józef Chlebik, członek 1923, radca sądowy
  8. Tytus Czerkawski, członek 1923, prezes P.R.N. w Rumunii
  9. Kazimierz Dobrzański, członek 1923, adwokat
  10. Kazimierz Duciewicz, (?)
  11. Ignacy Dutkowski, członek 1923
  12. Tadeusz Dylski, przewodniczący Ogniska 1923
  13. N. Fernbach, członek 1923, radca sądowy
  14. Jan Fida, członek 1923, radca sądowy
  15. Alojzy Friedl, członek 1923, nadradca, prezes Czytelni
  16. Józef Garbicz, członek 1923, ks., proboszcz
  17. Michał Gorecki, członek 1923
  18. Mikołaj Gorzycki, członek 1923, właściciel dóbr

    Albin Grabowski, przed 1914 r. (?).

  19. Albin Grabowski, (1885 we wsi Pojana Mikuli na Bukowinie - listopad 1939 w Łodzi) s. Józefa i Michaliny z d. Mielnik, brat Kazimierza i Władysława (obaj Ognisko), ojciec Tadeusza (Welecja), stryj Zbigniewa (Welecja), student prawa w Czerniowcach i Wiedniu, dr praw, działacz organizacji polskich w Czerniowcach i Wiedniu, prezes Towarzystwa akademików polskich “Ognisko” w Czerniowcach 1908/09, inicjator i założyciel Jagiellonii, po studiach pracownik Wydziału ds. Galicji Sądu Najwyższego w Wiedniu, od 1919 Sądu Najwyższego w Warszawie, od 1922 kierownik Urzędu Walki z Lichwą w Łodzi, naczelnik Urzędu Kontroli Miejskiej Zarządu Miejskiego w Łodzi, działacz społeczny, m.in. PCK i organizacji opiekujących się byłymi żołnierzami oraz chorymi psychicznie, działacz harcerski i sportowy, m.in. inicjator powołania i przewodniczący Rady Nadzorczej Spółdzielni Harcerskiej, “Czuj-Czyn” w Łodzi, wiceprzewodniczący Zarzadu Oddziału Łódzkiego ZHP, przewodniczący Kół Przyjaciół Harcerstwa, prezes Harcerskiego Klubu Sportowego “Znicz” w Łodzi, preezes łódzkiego Okręgowego Związku Piłki Koszykowej, Siatkowej i Szczypiorniaka, 9 listopada 1939 aresztowany przez Gestapo, osadzony w obozie w Radogoszczu, skazany na karę śmierci, pod koniec listopada 1939 wyprowadzony z celi i zapewne zaraz potem zamordowany, miejsce spoczynku nieznane

    [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): Marian Bilecki, Działalność społeczna i zawodowa dr. praw Albina Grabowskiego, maszynopis; relacja Macieja Grabowskiego]

    Kazimierz Grabowski, przed 1914 r. (?).

  20. Kazimierz Grabowski, ( - po 1969) s. Józefa i Michaliny z d. Mielnik, brat Albina (Ognisko, Jagiellonia“>Jagiellonia) i Władysława (Ognisko), ojciec Zbigniewa (Welecja), stryj Tadeusza (Welecja), walczył w I wojnie światowej, członek Ogniska 1923, w 1923 intendent, major dyplomowany, członek kapituły Orderu Wojskowego Virtuti Militari, w 1939 wraz z rządem przedostał się do Rumunii, gdzie został internowany

    [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Marty Grabowskiej]

    Władysław Grabowski, przed 1914 r. (?).

  21. Władysław Grabowski, ( - po 1945) s. Józefa i Michaliny z d. Mielnik, brat Albina (Ognisko, Jagiellonia) i Kazimierza (Ognisko), stryj Tadeusza i Zbigniewa (obaj Welecja) [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Marty Grabowskiej]

  22. Jan Jakubowicz, członek 1923, członek Ogniska
  23. Krzysztof Jakubowicz, członek 1923, dr, starszy radca sądowy
  24. Kazimierz Jakubowski, członek 1923, ks., profesor
  25. Kazimierz Kamieniecki, członek 1923, radca sądowy
  26. Leon Kamieniecki, członek 1923, radca rach.
  27. Karol Korzeniowski-Nałęcz, członek 1923, właściciel dóbr
  28. Franciszek Kosiński, członek 1923, architekt
  29. Feliks Kossowski, członek 1923, porucznik WP
  30. Tadeusz Kossowski, członek 1923, inż., radca rząd.
  31. Faustyn Krahl, członek 1923
  32. Maksymilian Krahl, członek 1923, radca dwor., prezydent katolickiego Towarzystwa Dobroczynności
  33. Faustyn Krasucki, członek 1923, radca dworu
  34. Adam Krotochwila, członek 1923, profesor

    Ignacy Kukla

  35. Ignacy Kukla, (1 lipca 1888 w Rożnowie pow. Śniatyń - 16 maja 1946 w Poznaniu) s. Michała i Katarzyny z d. Piskozub, sekretarz Ogniska 1908/09, wyświęcony na księdza we Lwowie 1914, ksiądz w Janowie 1914-15, Suczawie 1915-18, Czerniowcach 1918-27, od 1929 w miejsc. Starożyniec, profesor, działacz społeczny, pochowany na Cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Wojciecha Kukli]

  36. Tadeusz Kusik, członek 1923
  37. Franciszek Lass, członek 1923
  38. Kazimierz Leidler, członek 1923, radca sądowy
  39. Leopold Lenkowski, członek 1923
  40. Marjan Liborjo, członek 1923, kapitan WP
  41. Andrzej Łukasiewicz, członek 1923, ks., proboszcz obrządku ormiańskiego
  42. Adam Matulko, fuks 1939, ochotnik w wojnie obronnej 1939, dostał się do niewoli, z której uciekł, przedostał się przez Rumunię do Wojska Polskiego we Francji, po wojnie przyjechał do Polski, inż. w elektrowni “Siechnica” we Wrocławiu, a następnie w Wałbrzychu
  43. Karol Mach?cki (Machicki?), członek 1923, ks., proboszcz
  44. Władysław Mierzwiński, członek 1923, starszy radca apel.
  45. Władysław Michniewicz, skarbnik 1908/09, członek 1923, kand. Net.
  46. Eugeniusz Mitkiewicz, lekarz, dr, profesor, prezes Klubu bylych członków “Ogniska”

    Kazimierz Niepokój

  47. Kazimierz Niepokój, (16 lipca 1891 w Zaleszczykach - 28 września 1946 w Gdańsku) s. Andrzeja i Romualdy z Nadybskich, absolwent Gimnazjum Miejskiego w Kocmaniu na Bukowinie, w 1912 wstąpił do seminarium we Lwowie, student teologii we Lwowie i Wiedniu, święcenia 1916 we Lwowie, dr teologii, członek Ogniska 1923, pełnił posługę w parafiach archidiecezji lwowskiej jako wikariusz w Kamionce Strumiłowej i Suczawie, jako proboszcz w Płotyczu i Mikołajowie, po wojnie administrator parafii Pączewo i Grabno, zmarł w wyniku zapalenia wyrostka robaczkowego, pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu salwatorskim w Krakowie [Źródła (poza wskazanymi poniżej spisu członków): relacja Tomasza Niepooja]

  48. Jan Nowicki, członek 1923, ks., katecheta
  49. Stefan Oleksiewicz, wiceprezes 1908/09
  50. Bronisław Opolski, członek 1923, dyrektor banku
  51. Teodor Przeniewski
  52. Stanisław Przeździecki de Roche, członek 1923, profesor
  53. Michał Regwald, członek 1923
  54. Piotr Romaszkan, członek 1923, właściel dóbr
  55. Stefan Romaszkan, członek 1923
  56. Alojzy Sawiakowski, sekretarz Ogniska 1923
  57. Juliusz/Julian Schwarz, członek 1923, dr, lekarz
  58. Aleksander Skibniewski, członek 1923, dr, właściciel dóbr
  59. Stanisław Sołtyński, członek 1923, dr, notariusz
  60. Jan Stefanowicz, członek 1923, radca sądowy
  61. Kajetan baron Stephanowicz, członek 1923, dr, właściciel dóbr
  62. Edward Strasser, członek 1923
  63. Antoni Stronczyński, członek 1923, st. pob. pod.
  64. Władysław Swoboda, członek 1923, nadprokurator
  65. Józef Sworakowski, członek 1923, dr, adwokat
  66. Adolf Szymonowicz, członek 1923
  67. Grzegorz Szymonowicz (2 stycznia 1898 w Korowicach - 25 września 1980 w Brompton w Kanadzie) przed I wojną światową uczeń szkoły w Czerniowcach, w czasie wojny zmobilizowany do armii austriackiej, walczył m.in. we Włoszech, dr nauk prawnych Uniwersytetu w Czerniowcach 1922, działacz bukowińskiej Polonii, m.in. prefekt Bursy im. Adama Mickiewicza oraz przewodniczący Towarzystwa Akademików Polskich “Ognisko”, założył Towarzystwo Młodych Polaków w Czerniowcach 1924, Polską Macierz Szkolną, stworzył gazetę polonijną “Głos Polski” 1926, adwokat, w 1925 wybrany do Rady Miejskiej Czerniowiec, od 1931 wiceburmistrza Czerniowiec, w czasie II wojny światowej radca w poselstwie Chile, które od jesieni 1940 reprezentowało polskie interesy po opuszczeniu Rumunii przez polskich dyplomatów, ratował Żydów wystawiając im paszporty chilijskie, po 1945 na emigracji w Kanadzie
  68. Kazimierz Szyposz, gospodarz 1908/09
  69. Mikołaj Ursian, członek 1923, dr, adwokat
  70. Kazimierz Węglowski, członek 1923
  71. Franciszek Wincentowicz, członek 1923, starszy radca rządowy
  72. Włodzimierz Wysocki, członek 1923, dr, starszy radca rządowy
  73. Stanisław Zucker, członek 1923, redaktor
  74. Mieczysław Żuk, ( - zm. Londyn) po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii

Cyrkiel Ogniska, 1923 r.

Listę członków opracowano na podstawie:

1) materiałów archiwalnych z Archiwum Korporacyjnego,
2) wydawnictw encyklopedycznych i biograficznych oraz rozmów z rodzinami członków Korporacji Ognisko.

Opracowanie: Bartłomiej P. Wróblewski
Opublikowano: 28 VII 2010 r.
Ostatnie zmiany: 15 VIII 2024 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej P. Wróblewski, Towarzystwo akademików polskich “Ognisko” w Czerniowcach, (na:) www.archiwumkorporacyjne.pl, stan 15 VIII 2024 r.

O Archiwum  |  Muzeum Korporacyjne  |  Aktualności  |  Kontakt  |   English © Archiwum Korporacyjne     Nota prawna  |  Mapa serwisu  | 
Szukaj    »
created by { re.PUBLIK }